Ẩm thực Việt Nam ngày càng chiếm một vị trí ấn tượng trong
lòng thực khách. Các món ăn Việt có sức hấp dẫn cả về hương vị lẫn hình thức
cùng các giá trị truyền thống, nhân sinh quan và văn hóa Việt. Dưới đây là những
đặc trưng văn hóa ẩm thực Việt Nam cơ bản.
Hòa đồng trong đa dạng
Ẩm thực Việt Nam chắp cánh từ sự tiếp biến với các nền văn
hóa khác, nhưng vẫn giữ được bản sắc riêng phù hợp với khẩu vị người dân bản địa.
Mỗi vùng miền thường có cách cải biến riêng để phản ánh vẻ đa dạng của nền ẩm
thực Việt.
Sử dụng ít chất béo
Phổ biến ở ẩm thực Việt là việc sử dụng nguyên liệu từ rau
củ, hạn chế chất béo, và tránh sử dụng quá nhiều chất đạm từ thịt hay dầu mỡ, tạo
ra các món không chỉ dễ tiêu hóa mà còn tốt cho sức khỏe.
Hương vị đậm đà
Các món Việt thường kết hợp nhiều loại gia vị như nước mắm,
tiêu, muối và ăn kèm với rau thơm như húng quế, tía tô, ngò, tạo ra hương vị đậm
đà, phong phú.
Tổng hòa nhiều chất và vị
Ẩm thực Việt Nam được biết đến với sự tổng hòa hương vị.
Món gỏi là ví dụ điển hình, kết hợp nhiều vị như chua, cay, mặn, ngọt, giòn,
dai, tạo ra trải nghiệm ẩm thực đa dạng.
Ngon và lành
Món ăn Việt cũng chú trọng vào yếu tố âm – dương để cân bằng
cơ thể và tăng thêm hương vị. Bữa ăn thường bao gồm đa dạng món để cung cấp nhiều
dưỡng chất cho cơ thể.
Tính cộng đồng
Ẩm thực Việt là biểu hiện rõ ràng của tính cộng đồng. Mỗi bữa
ăn thường đem lại cơ hội cùng chia sẻ, chẳng hạn như việc chấm chung 1 chén nước
mắm.
Hiếu khách
Người Việt thường rất hiếu khách khi đón tiếp khách đến ăn
cơm, thể hiện qua việc mời khách một cách chân thành trước khi bắt đầu bữa ăn.
Dọn thành mâm
Truyền thống của người Việt là dọn tất cả món ăn lên mâm,
không quan trọng món nào phải lầu trước, món nào sau, khác biệt với cách phục vụ
của phương Tây.
Bữa ăn gia đình
Bữa ăn của gia đình thường quan trọng trong văn hóa Việt,
thường có mặt của nhiều thế hệ, là nơi thể hiện tình thân, văn hóa gia đình. Bữa
ăn thường gồm 3 – 5 món và là dịp quan trọng để thể hiện sự đoàn kết.
Lương thực
Gạo là lương thực chính của người Việt, tuy nhiên cũng đa dạng
với sự sử dụng các loại hoa màu chứa tinh bột khác như bắp, khoai mì, mè, đậu.