Củ dền không chỉ là một thực phẩm để
chế biến thành những món ăn ngon, mà đây còn là một vị thuộc từ thiên nhiên tốt
cho sức khỏe.
Củ dền cùng với các món ăn dinh dưỡng liên quan như củ dền luộc, nước ép...đã
không còn quá xa lạ đặc biệt cộng đồng ăn kiêng, giảm cân. Tuy nhiên, củ dền đỏ
có tác dụng gì, những lợi ích hay tác hại đầy đủ của loại thực phẩm màu sắc này
thì không phải ai cũng hiểu rõ. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn
ngay trong bài viết sau đây nhé!
1. Củ dền là
gì?
Củ dền được trồng
nhiều ở Anh và Châu Mỹ:
Củ dền, thuộc loại củ cải ngọt (tên
gọi tiếng Anh là Beetroot) hay được gọi là củ dền đỏ (Red beet), thường
được trồng nhiều nhất ở các khu vực tại Anh Quốc, Trung Mỹ và Bắc
Mỹ.
Củ dền đỏ khác với củ cải đường (Sugar
beet) - thường có kích thước củ to hơn, màu trắng và chuyên dùng để chiết lấy
đường.
Đặc điểm của củ
dền:
Củ dền thường có 2 màu: đỏ thẫm và tím
than cùng với lớp vỏ đen bên ngoài xù xì. Khi cắt ngang củ, bạn sẽ thấy có
nhiều khoanh vòng tròn đồng tâm với màu đậm - nhạt khác nhau.
Màu sắc bên trong củ dền có màu đỏ là
do hợp chất tự nhiên được tạo ra từ hóa tính thực vật: betaxanthins (bao
gồm các sắc tố có màu vàng đến da cam) và betacyanin (bao gồm các sắc
tố từ đỏ đến tím).
2. Thành phần
dinh dưỡng trong củ dền
Các thành phần dinh dưỡng có trong 100g
có thể cung cấp như sau:
· 43 calo
· Natri 78mg
(chiếm 3% lượng cần hằng ngày)
· Chất xơ 2.8g
(10 % DV)
· Đường 6,8g
· Protein 1.6g
(3 % DV)
· Kali 325mg (7
% DV)
· Canxi 16mg (1
% DV)
· Sắt 0,8mg (4 %
DV)
· Đồng 0,07 mg
(8 % DV)
· Vitamin B6
0.067 mg (4 % DV)
· Folate, DFE
[Vitamin B9] 109.00 mcg (27 % DV)
· Vitamin C 4.9
mg (5 % DV)
3. Công dụng của
củ dền đối với sức khỏe con người
Là một thực phẩm từ thiên nhiên, với nhiều
thành phần dinh dưỡng nên việc bổ sung củ dền vào thực đơn sẽ mang đến nhiều lợi
ích cho sức khoẻ như:
Hỗ trợ giảm và
điều hòa huyết áp
Theo một số nghiên cứu mới đây, nếu uống
500ml nước củ dền mỗi ngày, thì sau khoảng 24h sẽ thấy được huyết áp được cân bằng
ở mức ổn định. Bởi vì, lượng natri trong củ dền là chất có thể làm được điều
này.
Cải thiện hệ
tuần hoàn và tim mạch
Hiệu quả ổn định huyết áp từ củ dền là
thứ đã được kiểm chứng trên khoảng 25% dân số thế giới ở độ tuổi trưởng thành.
Thế nên đây là một yếu tố quan trọng giúp phòng chống bệnh tim mạch vành hay bệnh
đột quỵ.
Đồng thời, củ dền còn có thể làm giảm lượng
cholesterol trong máu và chống oxy hóa, giúp bảo vệ hệ tim mạch hiệu quả.
Hỗ trợ ngăn ngừa
nhiễm độc và giúp cơ thể thải độc
Củ dền đỏ có chứa sắc tố màu betacyanin
– là hoạt chất có thể giải độc gan nếu có khả năng tạo hiệu ứng dây chuyền với
các mạch máu để đào thải các độc tố trong gan. Tác dụng này còn giúp cải thiện
một số bệnh lý như: viêm gan, vàng da, tiêu chảy, ngộ độc thực phẩm hoặc nôn mửa.
Ngoài ra, củ dền còn có tác dụng ngăn ngừa
hình thành các lớp mỡ trong cơ thể. Khi uống nước ép củ dền, hoặc bổ sung củ dền
vào thực đơn hàng ngày thì sẽ có thể tránh tình trạng tích tụ mỡ thừa, giúp giảm
cân hiệu quả.
Hỗ trợ điều trị
các bệnh về đường tiêu hóa
Chất cellulose trong củ dền có thể hỗ trợ
bài tiết cực tốt. Bằng cách uống nước ép củ dền hằng ngày sẽ giúp cải thiện chứng
táo bón một cách đáng kể.
Hỗ trợ giúp
tinh thần thoải mái và tươi trẻ hơn
Củ dền có thể cung cấp hợp chất betaine
giúp tăng khả năng sản sinh chất serotonin (tăng hưng phấn) tự nhiên trong cơ
thể. Hiểu đơn giản thì việc ăn củ dền tươi có thể cải thiện tâm trạng trở nên sảng
khoái và dễ tươi cười hơn.
Hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch và ngăn
ngừa ung thư
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, củ dền có
khả năng ngăn ngừa ung thư phổi hoặc ung thư da. Nước ép củ dền mang
lại khả năng ngăn sự “tụ tập trái phép” các hợp chất nitrosamines – là nguyên
nhân chính gây ung thư.
Bổ máu
Hàm lượng lớn sắt còn trong củ dền có thể
hỗ trợ tái tạo và cải thiện các tế bào máu để cung cấp lượng oxy cần thiết cho
cơ thể. Ngoài ra, chất đồng chứa trong củ dền còn giúp sản sinh thêm chất sắt để
xong bớt tình trạng thiếu máu diễn ra.
Tăng cường hệ miễn dịch
Một lượng lớn vitamin và các chất dinh
dưỡng trong củ dền có thể giúp ích rất lớn trong việc tăng cường hệ miễn dịch và
chống nhiễm trùng. Đồng thời chúng còn có khả năng thúc đẩy sự oxy hóa của các
tế bào và kích thích khả năng sản sinh để tạo ra những tế bào máu mới.
Ăn nhiều củ dền
có tốt không?
Tương tự như những loại thực phẩm khác,
chúng ta không nên chỉ nhìn vào những ưu điểm và ích lợi mà nên hiểu rõ thêm những
điểm bất lợi của chúng nếu quá lạm dụng:
· Giảm bớt khả
năng hấp thu các chất dinh dưỡng.
· Một số vấn đề
liên quan tới sắt và đồng.
· Gây ra một số
tương tác không đáng mong đợi.
4. Một số lưu
ý khi ăn củ dền
Dù cho chúng ta đã hiểu rõ về giá trị
dinh dưỡng của củ dền, nhưng nếu bạn không biết cách chế biến hoặc cách sử dụng
thì có thể sẽ gây phản tác dụng. Vậy nên sau đây là một số lưu ý quan trọng
khi sử dụng củ dền mà mọi người cần nắm bắt như sau:
Người bị bệnh
sỏi thận hoặc tiền sỏi thận nên hạn chế dùng
Khi ăn củ dền hoặc uống nước ép củ dền
thường khiến cho người mắc bệnh sỏi thận bị tái phát lại và còn trở nên nghiêm
trọng hơn. Bởi chất oxalat không có đặc tính như một chất khoáng mà chúng là thứ
sẽ góp phần để hình thành nên sỏi thận.
Không kết hợp
nước ép củ dền với sữa
Một số người muốn tăng thêm vị ngọt cho
nước ép củ dền mà đã pha thêm sữa, nhưng đây là một cách làm sai vì nó sẽ gây hại
cho sức khỏe của bạn.
Không nên cho
trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi ăn củ dền
Một số phụ huynh cho rằng, củ dền có tác
dụng bổ máu nên hoặc sẽ tốt cho trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, với những em nhỏ dưới 6
tháng tuổi thì sẽ ngược lại. Vì khi củ dền được kết hợp với sữa thì sẽ gây ngộ
độc nên rất nguy hiểm với trẻ nhỏ.
Kết luận
Việc nắm bắt rõ những tác dụng có trong
củ dền sẽ là thứ sẽ giúp cho chúng ta có thể khai thác tối đa những ích lợi của
chúng để bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho bản thân mình.