Bánh đa
cua Hải Phòng được người dân nơi đây xem như là linh hồn của nền ẩm thực đất
Cảng. Không chỉ có từ lâu đời, món ăn này còn chứa đựng một phần văn hóa đặc
sắc của vùng đất Hải Phòng từ xưa đến nay. Trải qua biết bao nhiêu
thăng trầm, món bánh đa cua vẫn gắn liền với đời sống và tinh thần của người
dân nơi đây.
Theo ghi chép
về nguồn gốc của Bánh đa cua Hải Phòng thì phải quay ngược thời
gian trở lại thế kỷ 10. Tiền thân của món bánh đa cua ban đầu chỉ là một loại
lương khô đặc biệt được đặt tên là bánh đa. Bánh này cực kỳ dễ ăn, chỉ cần
nhúng vào nước sôi cùng chút muối bột là đã có thể để dành ăn dần trong
nhà.
Mãi đến thế kỷ 13, món ăn này mới
được ông Trần Quốc Thi chế biến, thêm thắt các loại gia vị để trở thành Bánh đa
cua Hải Phòng ngày nay. Chính vì lẽ đó, bánh đa cua trong mắt người dân Hải
Phòng không chỉ là món ăn thỏa mãn được cả ba yếu tố hương, sắc, vị mà còn chứa
đựng hết những tinh hoa ẩm thực cùng tấm lòng chân thành của người dân đất
Cảng.
Ba nguyên liệu chính
không thể thiếu trong Bánh đa cua Hải Phòng
Bánh đa cua cầu kỳ từ
hình thức đến cách chế biến. Để nấu được món Bánh đa cua Hải Phòng đòi hỏi
nhiều loại nguyên liệu đa dạng. Trong đó, ba nguyên liệu chính nhất định không
được để thiếu khi chế biến chính là bánh đa, cua đồng và rau muống. Không có một
trong ba nguyên liệu này thì món ăn xem như đã mất đi một phần hương vị đặc
trưng của Bánh đa cua Hải Phòng.
Trong đó, bánh đa được
lựa chọn phải là loại bánh đa đỏ nổi tiếng Dư Hàng Kênh. Hiện chỉ có ở quận Lê
Chân, Hải Phòng là có bán loại bánh đa này. Để có được sợi bánh đúng chuẩn,
người ta phải chọn loại gạo ngon, ngâm nước rồi đem đi xay nhuyễn đến khi bột
bánh dẻo mịn. Sau đó phải trải qua vô vàn công đoạn chế biến, tráng bánh thì
mới ra được loại bánh đa đỏ nức tiếng đất Cảng.
Sau này khi món bánh đa
cua ngày càng phổ biến, người dân nơi đây mới thêm vào nhiều nguyên liệu khác
lấy từ vùng biển quê mình như tôm, bề bề, ghẹ, nem cua bể...để chế biến món ăn.
Cho dù có được biến tấu với nhiều công thức khác nhau nhưng hương vị của Bánh
đa cua Hải Phòng vẫn chẳng thay đổi, y nguyên như những ngày đầu.
Ba
nguyên liệu chính nhất định không được để thiếu khi chế biến chính là bánh đa,
cua đồng và rau muống.
Món ăn cầu kỳ từ cách
chế biến đến hình thức
Cầu kỳ, tỉ mỉ trong từng
công đoạn thì mới cho ra được hương vị Bánh đa cua Hải Phòng đúng chuẩn. Quan
trọng nhất khi chế biến bánh đa cua chính là nước dùng. Từ khâu chuẩn bị nguyên
liệu, canh thời gian, nhiệt độ, thứ tự cho nguyên liệu vào đều phải thật chuẩn
xác. Chỉ cần sai lệch ở một khâu là đã đánh mất đi hương vị vốn có của bánh đa
cua. Chính vì thế người chế biến Bánh đa cua Hải Phòng phải là người có tay
nghề, kỹ thuật cùng kinh nghiệm lâu năm.
Sau khi chế biến xong,
sắc màu trong nồi nước dùng bánh đa cua phải thật bắt mắt. Nào là màu vàng sóng
sánh của gạch cua hòa lẫn cùng nước dùng, màu đo đỏ của thịt tôm, cua đồng hay
màu xanh mướt của rau muống...Tất cả nguyên liệu cùng quyện hòa tạo nên một sức
hút khó cưỡng khiến bất kì ai cũng phải đổ gục ngay từ lần đầu tiên.
Thoạt nhìn, nhiều người
thường nhầm lẫn giữa bún riêu và Bánh đa cua Hải Phòng. Tuy nhiên cả hai món ăn
này đều có sự khác biệt nhau vô cùng đặc trưng ở màu sắc lẫn hương vị. Nếu quan
sát kĩ, bạn sẽ dễ dàng nhận thấy được màu nước dùng bánh đa cua đục hơn của bún
riêu. Khi ăn vào thì có vị ngọt thanh, đậm mùi thơm của cua đồng.
Cầu
kỳ, tỉ mỉ trong từng công đoạn thì mới cho ra được hương vị Bánh đa cua Hải
Phòng đúng chuẩn.
Món ăn gắn liền với đời
sống văn hóa và con người đất Cảng
Có thể nói rằng Bánh đa
cua Hải Phòng chính là tinh hoa của nền ẩm thực đất Cảng. Tuy rằng bánh đa cua
ngày nay vô cùng phổ biến, có thể dễ dàng tìm thấy ở nhiều vùng miền khác nhau
nhưng chỉ có món bánh đa cua chế biến tại đất Hải Phòng mới thực sự đem lại
trải nghiệm ẩm thực trọn vẹn. Thưởng thức một tô bánh đa cua, mọi người không
chỉ được nếm thử một món ăn trứ danh Hải Phòng mà còn được thưởng thức trọn vẹn
hương vị của vùng biển quê hương.
Người dân Hải Phòng có
thể ăn bánh đa cua quanh năm mà không hề ngán. Với họ, Bánh đa cua Hải Phòng
như một nét đẹp trong ẩm thực đất Cảng, gắn liền với tuổi thơ và đời sống văn
hóa của người dân nơi đây. Dù có đi xa đến mấy hay đã lâu không được thưởng thức
một tô bánh đa cua đúng chuẩn Hải Phòng thì chỉ cần quay về, gọi một tô bánh đa
cua, gắp thử một đũa bánh nóng hổi, sánh mịn cho vào miệng là biết bao ký ức
xưa đã quay về. Hương vị quê hương cứ thế len lỏi vào trong và đánh thức trái
tim của những người con xa xứ.
Bánh
đa cua Hải Phòng như một nét đẹp trong ẩm thực đất Cảng, gắn liền với tuổi thơ
và đời sống văn hóa của người dân.
Cách
thưởng thức bánh đa cua
Điều đặc biệt mà chỉ có
Hải Phòng mới đem lại được cho bạn chính là bánh đa được lựa chọn chế biến là
bánh đa tươi, mềm mịn, dẻo dai, không bị bở hay nhũn ra sau khi nấu cùng nước
dùng. Còn ở những nơi khác, bánh đa được dùng thường là loại bánh đa khô bảo
quản được lâu, hương vị đặc trưng của bánh đa hầu như đã mất dần theo thời
gian.
Một bát Bánh đa cua Hải
Phòng đúng chuẩn phải có đủ những sắc màu bắt mắt, sợi bánh đa to màu nâu đất,
sánh mịn. Khi thưởng thức sẽ cảm nhận chân thật hương thơm lừng từ củ hành, vị
béo ngậy nhưng không ngán của gạch cua. Sự kết hợp hài hòa giữa các loại gia vị
càng khiến cho người thưởng thức không kiềm lòng trước sức hút của bánh đa cua.
Một
bát Bánh đa cua Hải Phòng đúng chuẩn phải có đủ những sắc màu bắt mắt, sợi bánh
đa to màu nâu đất, sánh mịn.
Bên
cạnh Bánh đa cua Hải Phòng, Nem cua bể Hải Phòng cũng là một món ăn mang hương vị của vùng
biển nơi đây. Đến với đất Cảng đầy nắng và gió, thưởng thức một tô bánh đa cua
nóng hổi, thơm ngon nghi ngút khói cùng với miếng nem cua bể vàng ruộm, đầy ắp
nhân thịt bên trong chắc chắn sẽ khiến ban lưu giữ lại những vị giác khó quên.