Quýt đường hay còn gọi là quýt vỏ xanh là một trong những
loại đặc sản trứ danh của vùng đất Trà Vinh. Cây quýt đường được trồng phổ biến
nhất tại làng Long Trị. Giống quýt này được trồng trải khắp các tỉnh miền Tây,
từ Tiền Giang, Đồng Tháp cho đến Hậu Giang.
Đặc trưng dễ nhận thấy nhất của quả quýt đường đó là phần vỏ
mỏng, trơn láng.
Khi quả còn nhỏ thì sẽ có màu xanh đậm và dần dần ngả sang
màu vàng khi chín.
Loại quýt này rất mọng nước, có vị ngọt thanh cùng mùi thơm
đặc trưng không lẫn đi đâu được. Sau khi ăn bạn sẽ có cảm giác hơi chua đọng lại
trong cổ họng.
Khi bóc vỏ quả quýt đường bạn sẽ cảm nhận rõ rệt mùi thơm tỏa
ra từ tinh dầu của vỏ quýt cực kỳ kích thích.
Cây quýt đường được trồng theo hình thức gieo hạt nên phải
tới 4, 5 năm mới bắt đầu cho ra những quả đầu tiên. Tuy nhiên cây quýt đường
thường có tuổi thọ kéo dài tới 30 - 50 năm. Cây quýt đường ra quả quanh năm và
thường thu hoạch quả trong khoảng từ giữa tháng 5 cho tới tháng 7 âm lịch. Ngày
nay, với sự phát triển của công nghệ kỹ thuật, các nhà nghiên cứu đã cho quýt
được ra quả đúng dịp Tết Nguyên Đán.
Cây quýt đường dễ trồng, dễ chăm bón, thường tháng thứ 10 sẽ
ra quả nên đa số được dùng để kinh doanh và nâng cao thu nhập Vỏ mỏng, trơn
láng, rất dễ bóc. Khi còn non sẽ có màu xanh đậm, khi quýt chín sẽ ngả dần sang
màu vàng.
Quả mọng nước, ít xơ, vị ngọt thanh, mùi thơm dịu đặc trưng
kích thích vị giác, làm luyến lưu mãi không thôi. Trọng lượng trung bình 150 –
200g/quả. Một múi thường có 2, 3 hạt và không quá nhỏ nên dễ lấy ra trước khi
cho trẻ ăn.
Trong khi đó, những quả quýt thường có vỏ màu cam, hình bầu
dục, to hơn quả quýt đường. Vỏ dày và rất dễ bóc, có vị ngọt, thơm nhẹ tuy
nhiên ít nước hơn quýt đường.
Chọn quýt
đường ngon, ngọt và thơm rất đơn giản nhưng không phải ai cũng biết. Nếu không
biết cách chọn, quýt đường sẽ nhạt hoặc rất chua.
Cách
chọn quýt đường ngon
1. Chọn quýt theo hình dáng quả
Bạn nên chọn quả quýt dẹt. Dù là loại quýt nào, thì quả
quýt dẹt vẫn ngon và ngọt hơn quả quýt tròn. Quả quýt tròn thường nhạt hoặc rất
chua.
2. Quan sát phần cuống quả quýt
Cuống xanh và gắn chặt
vào quả là quýt tươi.
Quýt tươi thường có phần cuống tươi và gắn chặt với quả,
khó bị rơi ra khi bạn dùng tay khều nhẹ. Vùng vỏ xung quanh cuống quýt tươi rất
chắc.
Ngược lại, cuống quýt xỉn màu, dễ rơi rớt là những quả quýt
đã lâu ngày, bị sâu hại, ong chích hoặc quýt bị rụng khỏi cây.
Bạn nên chọn những quả có cuống tươi và xanh vì khi đó quả
quýt còn mới, sẽ tươi và thơm hơn quýt đã để lâu ngày.
3. Quan sát màu sắc quả quýt
Nên chọn quả quýt đồng
màu, hoặc có màu vàng mỡ gà chiếm ít nhất 1/3 quả quýt. Những quả quýt như vậy
thường sẽ ngọt. Không nên chọn quả quýt có màu vàng – xanh lẫn lộn, vì loại này
sẽ cực chua.
4. Quan sát và sờ nắn vỏ quýt
Chọn quýt to vừa phải,
không quá bóng. Nên chọn quả quýt có độ to vừa phải, độ căng bóng vừa phải, có
độ đàn hồi, khi cầm có độ cứng vừa phải, không quá mềm nhũn. Những quả như vậy
thường ngọt và thơm tự nhiên, chín và tươi mới.
Những quả có vỏ quá bóng, quả to và mềm thường bị bón phân
đạm nhiều để thúc chín, hoặc được đánh bóng bằng dầu, do đó sẽ có vị nhạt,
không thơm.
5. Kinh nghiệm giữ quýt tươi lâu
- Để hạn chế hóa chất
trong quýt, bạn nên ngâm quýt với nước tầm 30 phút trước khi ăn.
- Bạn có thể ngâm quýt với nước muối loãng để hạn chế hóa
chất trong quýt nhưng không nên ngâm quá lâu.
- Sau khi ngâm quýt trong nước muối, bạn vớt ra, để ráo,
cho vào túi nhựa, buộc chặt để giữ quýt được lâu hơn.
- Sau khi mua quýt về, bạn có thể rửa sạch, chờ ráo nước rồi
cho vào túi nhựa có đục lỗ, cho vào ngăn mát tủ lạnh để giữ quýt tươi lâu hơn.
6. Cách nhận biết quýt Trung Quốc với
quýt ta
Sau đây là một số đặc
điểm nhận biết căn bản giúp người tiêu dùng dễ dàng hơn trong việc lựa chọn
quýt ngon, tránh mua phải quýt Trung Quốc độc hại:
Về độ dày của vỏ quýt:
Vỏ quýt Việt Nam rất mỏng, trong khi đó quýt Trung Quốc vỏ
dày hơn. Khi bóc ra, đầu múi thường hay bị khô, xốp, không được mọng nước.
Về màu sắc:
Vỏ quýt Việt Nam thường bị nám, có đốm mờ, màu vàng mỡ gà,
không được bắt mắt bằng quýt Trung Quốc.
Quýt Trung Quốc có vỏ láng bóng, màu vàng tươi hấp dẫn
nhưng thực chất là do tiêm thuốc bảo quản. Các hóa chất độc hại này làm quýt giữ
được màu sắc tươi tắn lâu hơn trong quá trình vận chuyển.
Về hình dáng:
Quýt Trung Quốc có kích thước đồng đều nhau, quả dẹt. Quýt
Việt Nam có kích thước không đồng đều nhau.
Về hương vị:
Quýt Trung Quốc ngọt đậm, thậm chí có cả vị đắng và mùi hắc
từ những hóa chất. Còn quýt Việt Nam thì có vị thanh nhẹ, chua dịu.
Bên cạnh đó, nếu các múi quýt bị chín nhũn, có mùi hắc, đôi
khi bị mốc xanh thì bạn nên ngừng sử dụng ngay. Đó là quýt Trung Quốc đã bị
ngâm hóa chất lâu ngày.